Mario den Edel – de missionaris van het jiujitsu
In de rubriek over oud-topsporters zetten we deze maand de tweevoudig Europees kampioen jiujitsu Mario den Edel (74) in het zonnetje.
De op 2 december 1948 in Gouda geboren Mario den Edel begint op 7-jarige leeftijd samen met zijn tweelingbroer Bert met judo. “Judo was voor ons een sport waarin wij ons beiden uit konden leven”, zegt Mario. Ze vonden het beiden een leuke sport en hun prestaties waren zo goed dat ze al snel in het Nederlands Team terecht kwamen. Mario kreeg les van de heer Sels, die een sportschool had in Gouda, maar volgens Den Edel had Sels al snel door dat hij het lesgeven beter van Mario kon overlaten. En dus gaf hij al op 16-jarige leeftijd zelf judolessen. Hij had echter geen inspirator, maar dat veranderde toen hij Anton Geesink in 1964 tijdens de Olympische Spelen in Tokio de gouden medaille zag behalen en die hiermee de judosport internationaal op de kaart zette.
Den Edel kwam al snel tot de constatering dat judo zijn beperkingen had, en hij ontdekte dat jiujitsu meer mogelijkheden had en ging zich toen verdiepen in jiujitsu. Deze sport lag op dat moment volgens Den Edel vrijwel stil en hij ging aan het werk om jiujitsu uit het slop te trekken. Hij was toen nog een broekie in de Budowereld en ging op zoek naar iemand die dezelfde interesses had. Hij vond deze ‘medestrijder’ in de persoon van Wim Boersma. “Boersma kon gemakkelijk ergens ‘binnenkomen’ en ik zorgde voor de technische kant”. Samen hebben ze toen het boek Jiu Jitsu Do geschreven.
In 1972 nam den Edel Sportschool Sels aan de Turfmarkt over en begon met Sport & Sauna Den Edel. Bekend waren de vele jeugdtoernooien die hij organiseerde in sporthal De Springers. In 2005 nam zijn dochter Marjolein de school over en zij runt deze school (Den Edel Fun to be Fit) samen met Allard Schulenklopper.
Mario Den Edel, die naast judo ook karate en aikido beoefende, was nu helemaal gegrepen door jiujitsu. In 1980 deed hij mee aan het EK jiujitsu dat in Gouda werd gehouden. In de finale versloeg hij zijn tweelingbroer Bert en werd Europees kampioen. Bij het EK een jaar later in Wenen werd hij opnieuw Europees kampioen.
Wereldkampioen jiujitsu is hij nooit geworden, domweg omdat de sport toen nog in de kinderschoenen stond en er nog geen wereldkampioenschappen werden gehouden.
De prestaties van Mario waren opgevallen bij de Europese Judo Federatie en hem werd gevraagd om ontwikkelingsplannen en opleidingsplannen te schrijven. Hij stopte met de wedstrijdsport en ging met de eerder genoemde Wim Boersma aan de slag. Zij ontwikkelden het Ebo-No-Kata systeem.
In 1982 werd den Edel ook de Nederlandse bondscoach jiujitsu. Deze functie heeft hij tot 1997 bekleed. Den Edel werd (en wordt nog steeds) algemeen beschouwd als de autoriteit op het gebied van jiujitsu. “Ik was een soort manusje van alles”, aldus den Edel, want hij werd ook benoemd tot technisch directeur van de Internationale Jiujitsu Federatie. Hij reisde de hele wereld over van Mexico, Japan, Iran, Taiwan, Kazachstan, Argentinië tot meerdere Europese landen om leraren op te leiden.
Zijn cv is indrukwekkend. Hij schreef nog meerdere boeken, gaf o.a. lessen fysieke zelfverdediging aan de politie (ME) en stewards van ADO Den Haag en Sparta, en was ook de bedenker en ontwikkelaar van het DUO- en fighting-system en het Ne-Waza-Kata.
Mario den Edel is meerdere keren onderscheiden (o.a. erelid Internationale Judo Federatie, Gouden Penning van de Judobond, Ridder in de Orde van Oranje Nassau, de Goudse Sportpenning). Een bijzondere gebeurtenis was er in december 2017 toen hij als eerste en enige jiujitsu ka de 10e dan kreeg, de hoogste graad in de vechtsport.
Inmiddels heeft echtgenote Wendy een stapel foto’s tevoorschijn gehaald en komen de verhalen verder los. “Ik ben nog steeds bezig met het ontwikkelen van programma’s. Ik bereid ook nooit lessen voor. Ik kijk wat er tijdens de lessen gebeurt, hoe men reageert en pas dan eventueel aan”. “Ik heb het altijd voor de sport gedaan en vraag me steeds af hoe ik de sport jiujitsu kan verbeteren”. Grinnikend zegt Mario dat hij de missionaris of de Johan Cruyff van het jiujitsu is.
Mario den Edel is nog wekelijks actief. Op dinsdag en woensdag geeft hij les bij Den Edel to be Fit en hij geeft ook nog stages in het hele land. “Ik leer altijd nog van de fouten van mijn leerlingen”. Echtgenote Wendy knikt en zegt “jij gaat nog eens dood op de mat”.
Op mijn vraag hoe het komt dat jiujitsu in Gouda op zo’n zeer hoog niveau staat, antwoordt den Edel dat dit wellicht begonnen is met mijn enthousiasme voor deze sport. Ook van buiten Gouda komt men nu naar Sportschool Den Edel. En met Allard Schulenklopper is er nu ook sprake van een gepassioneerde coach.
Ik wil tenslotte weten of jiujitsu ooit nog eens een Olympische sport wordt. “Alleen als er geld komt, de sport moet gestimuleerd worden door grote organisaties. Wanneer ook de ‘politiek’ zegt dat ze het willen, gaat het misschien nog een keer gebeuren”, aldus Mario.
Mario den Edel, een fenomeen in de wereld van jiujitsu. Het wordt tijd dat er een biografie over hem komt.
Leave a comment